HABER MERKEZİ/SAYFA16
İstanbul Planlama Ajansı'nın (İPA) Kent ve kent yaşamının öne çıkan konuları ile fark edilmemiş detaylarını incelediği Kent Gündemine Bakış araştırması Ağustos raporu, Orman Yangınlarını konu ediyor.
Yangınlar Kaderin Cilvesi Değil!
Bir yandan orman alanlarının tahrip edilmesi, diğer yandan yerleşimlerin ve insan müdahalesinin artması iklim krizinin etkileri ile birleşince bugünkü yangınları ve olumsuz projeksiyonları hazırladı. Bunların önemli bir kısmının “kaderin bir cilvesi” değil bilinçli uygulanan kararların sonucu olduğunu görmek önem taşıyor.
Yangınlarda Ciddi Artış Var
Yayınlanan rapora göre Türkiye’de son on yılda yangın sayısında çok ciddi bir artış yaşandı. 1997-2011 yılları arasında 15 yıl boyunca senede ortalama iki bin orman yangını yaşanmışken 2012-2022 yılları arasında bu ortalama 2.665’e çıktı.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay yangın sayısına dair şu yorumu yapıyor: “Bu yangınlar neden artıyor bunu sorgulamamız lazım. Gelecekte de iklim değişikliğine bağlı olarak projeksiyonlarda başta Karadeniz bölgesi olmak üzere Türkiye’nin genelinde daha fazla orman yangınıyla karşılaşabiliriz.”
Yangınlarda İnsan Faktörü Yüzde 66
Yangınların nedenleri incelendiğinde insan faktörü büyük bir farkla öne çıkarken son yıllarda “nedeni bilinmeyen” yangınlar daha sık gözlemleniyor. Kayıtlı yangınlar içinde doğrudan insan kaynaklı olduğu bilinen yangınların oranı azalırken “bilinmeyen” nedenlerle çıkan yangınların sayısının artışı dikkat çekiyor. 1997-2016 yılları arasında yangınların yüzde 66’sı ihmal veya kasıttan, yüzde 10’u yıldırım gibi doğal faktörlerden, yüzde 29’u ise bilinmeyen nedenlerden kaynaklanmıştır. 2017’den günümüze insan kaynaklı yangınların oranı yüzde 38’e düşerken nedeni bilinmeyen yangınlar ise yüzde 49’a yükselmiş durumda.
İklim Krizi Rekor Sıcaklıklarla Ormanları Alevlendiriyor
Türkiye’de de ortalama sıcaklık hızla artıyor. Resmi verilere göre Türkiye 2007’den bu yana -2011 yılı hariç- her sene ortalamanın üstünde sıcaklık yaşıyor.
Prof. Dr. Tolunay iklimin yangınların oluşumundaki etkisine dair şu yorumu yapıyor: “İklim değişikliği yanıcı maddeyi arttırıyor, kıvılcımları arttırıyor. Başka nelere neden oluyor, 1 Mayıs’tan 1 Kasım’a kadar olan dönem yangın mevsimi olarak adlandırılıyor, işte bu dönemin uzamasına yol açıyor. Ancak iklim değişikliğiyle birlikte aşırı sıcak hava dalgaları artık bu zaman diliminin dışında da olmaya başladı. Artık 1 Mayıs’tan önce de Kasım’dan sonra da yangınlar olabiliyor. Bu değişime dikkat etmemiz lazım.”
