Hürriyet’ten Burak Taşçı’nın haberine göre, kredi kartlarına yönelik gelmesi planlanan düzenlemelere ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek açıklamalarda bulunmuştu. Bakan Şimşek, bankaların kurallara uyması gerektiğini söylerken limit verilirken de gerçekçi beyan ve belgeye dayalı işlem yapılmasının şartlar arasında olduğunu ifade etti. Bankaların kafalarına göre limit belirleme dönemini sona erdireceklerini belirten Bakan Şimşek, henüz yapılan ve sonuçlandırılan bir çalışma olmadığını, piyasaları bozmadan kredi kartı konusu üzerinde çalışacaklarını ve ne gerekiyorsa onu devreye alacaklarını söyledi.
Kart harcamaları artıyor
Merkez Bankası, kredi kartlarına ilişkin harcama detaylarını her hafta bir önceki haftanın verisini gecikmeli olarak açıklıyor. Kredi kartıyla harcamada liderlik internet üzerinden yapılan alışverişlerde olurken ikinci sırayı market ve alışveriş merkezlerinde yapılan harcamalar aldı. Üçüncü sıradaki harcama kaleminde ise elektrik-elektronik eşya-bilgisayar sektörü yer aldı.
Kredi kartı limitleri nasıl belirleniyor?
Normal şartlarda kredi kartı limiti toplam maaş ya da belgelenebilir gelirin 4 katını aşamıyor. 20 bin lira alan bir kişinin ister tek ister 5 tane kartı olsa da toplam limitinin 80 bin lirayı aşmaması gerekiyor. Ancak asgari ücretli ya da hiçbir geliri olmayanların cüzdanında milyon liralık kredi kartı limitleri bulunuyor. Bu da kart sahiplerini olmayan bir parayı harcamaya sevk ediyor. Bunun sonucunda da büyük borçlanmalarla karşılaşılıyor.
Taksitler borçları kabartıyor
Kredi kartlarına yapılan taksitler küçük parçalara bölünmüş gibi görülse de toplam olarak ele alındığında büyük bir pasta oluşturuyor. 3-4-5 taksit aynı hesap döneminde ödenmeye çalışıldığında bu sefer bütçe yetmediği için kredi kartına asgari ödeme yapılıyor ve bu da faiz işlemesine neden oluyor. Kredi kartına taksit uygulaması sadece Türkiye’ye özgü bir model.
Bankaya da maliyeti var
Bankalar dönem borcunun tamamını ödemeyen müşterilerine ödenmeyen kısım üzerinden faiz uyguluyor. Bankalar da ticari kuruluşlar olduklarından dolayı faaliyetlerini sürdürmeleri için faiz geliri elde etmesi gerekiyor. Kredi kartındaki limiti borç para olarak müşterisine veren banka, yaklaşık olarak 40 gün paranın kendisine dönmesini bekliyor. 40’ıncı gün sonunda dönem borcunun tamamının ödenmesi halinde banka işletmeden aldığı komisyon dışında müşteriden hiçbir gelir elde edemiyor. Bu nedenle borcunun asgarisini yatıran müşteriler bankalar tarafından daha çok seviliyor.
Yapılacak düzenleme neler getirecek?
Gelirinin 4 katından fazla limiti olup uzun yıllardır kredi kartı sahibi olan kişilerin limitlerinin düşürülüp düşürülmeyeceği henüz bilinmezken, bankalardan daha dikkatli davranmaları talep edilebilir. Mevcutta kazanılmış hak olan limitlerin düşürülmesi kredi kartlarındaki kullanılabilir limiti de daraltacağından bu yöntemin tercih edilmeyeceği düşünülüyor.
Milyonlarca kredi kartı kullanıcısından yeni gelir belgesi talep edilmesinin de büyük iş yükü yaratacağından yeni kart alacaklara yönelik doğru beyanların alınması gerekliliği şart koşulabilir.
Ödeme aracını borçlanma aracı olarak kullanıyorlar
Birikimi olmayan kişiler sıkıştıkları anda kredi kartlarını kullanabiliyor. Sonrasında ödeme günü gelince yeteri kadar ödeme yapmadıkları için bir de faiz yükü altında kalıyorlar. Kredi kartları borçlanma aracı değil ödeme aracı olarak kullanıldığında işlevini doğru bir şekilde yerine getirebilir.
