ABD merkezli kar amacı gütmeyen düşünce kuruluşu Freedom House, her yıl hazırladığı “Freedom on the Net (İnternette Özgürlük)” raporunun yenisini yayınladı.
70 ülkedeki erişim engellerini, içerik sınırlamalarını ve kullanıcı hakları ihlallerini inceleyen ve internet özgürlüğünün durumunu değerlendiren rapora küresel internet özgürlüğü üst üste 13. yılda da geriledi.
Freedom House, 17 ülkeyi ‘özgür’, 32 ülkeyi ‘kısmen özgür’ ve 21 ülkeyi ‘özgür olmayan’ şeklinde kategoriledi.
Türkiye İnternet Özgürlüğünde Geriledi
Ayrıca Freedom House bu yıl dünya çapında 20 ülkede genişleme gözlemledi. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 29 ülkede gerileme tespit etti.
Rapora göre internette ifade özgürlüğüne yönelik saldırılar dünya çapında daha yaygın hale geldi. Dünya genelinde otoriter baskı sonucu internet özgürlüklerinde daralma yaşandı.
Yapay zeka (AI), çevrimiçi dezenformasyon kampanyalarını güçlendirdi. Ayrıca hükümetlerin çevrimiçi sansürlerini geliştirmelerine olanak tanıdı.
Dünyada Durum
Rapora göre İzlanda üst üste beşinci kez internet özgürlüğü açısından en iyi ülke oldu. İzlanda’yı Estonya ve Kanada izledi.
Listenin sonunda ise İran, Myanmar ve Çin yer aldı. Türkiye ise kendine 55. sırada yer buldu. Ancak Türkiye; Libya, Irak, Sudan’ın gerisinde yer aldı.
Freedom House, incelenen 70 ülkenin 55'inde insanların, internette görüşlerini ifade ettikleri için yasal yaptırımlarla karşılaştığı belirtti.
41 ülkede ise insanlar çevrimiçi yorumları nedeniyle ya fiziksel saldırıya maruz kaldı ya da öldürüldü.
Türkiye için sansür vurgusu
Raporun Türkiye kısmında ise Freedom House sosyal medyada içeriklerin engellenmesi, internet sitelerinin kapatılması ve kullanıcıların yaptığı paylaşımlar nedeniyle artan yasal yaptırımlarla karşılaşmaları yer aldı.
Kasım 2022'de İstanbul'daki bombalı saldırıyı ve Şubat 2023'teki depremlerden sonra sosyal medya ve çevrimiçi iletişim platformlarının engellenmesini, Mayıs 2023 seçimlerinde çevrimiçi içeriklerin kaldırılmasını, Ekim 2022'de yürürlüğe giren sansür yasasını ve muhalif intenet sitelerinin seçim zamanında siber saldırılara maruz kalmasını sıraladı.
