HABER: MERYEM TORUN
KAMERA: SERHAT HALLAÇ
KURGU: CEYLAN ERÇELİK
3.5 milyona yaklaşan nüfusuyla Türkiye’nin 4. büyük kenti olan Bursa'nın Kestel ilçesindeki Soğuksu bölgesine yeni bir OSB yapılması gündemde.
Yıllık 17 milyar dolar ihracat hacmiyle İstanbul’dan sonra Türkiye’nin en çok ihracat yapan ikinci şehri Bursa'nın yeni bir OSB’yi kaldırıp kaldırmayacağı Bursa kamuoyunda tartışma yarattı.
Kurulması düşünülen organize sanayi bölgesiyle ilgili özellikle beklenen marmara depremi, Kestel'in en büyük sorunu hava kirliliği ve yeni bir göç dalgası riski etrafında şekillenen yoğun eleştiriler var.
Bizler de tüm bunları konuşmak için kameramızı, bölge sakinlerine ve uzman isimlere çevirdik.
"BURSA'NIN YARARINA OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM"
*Cemil Aydın
Kameralarımıza konuşan 2009-2014, 2014-2019 Osmangazi Belediye Meclis Üyesi Cemil Aydın konuyu şöyle değerlendirdi:
Soğuksu İleri Teknoloji Bölgesi olarak adlandırılan bölge 3 milyon 300 bin metrekare. Bunun 2 milyon 500 metrekaresi tapu marifetiyle TOKİ’den, 1 milyon 300 metrekare civarı arazi de şahıslardan satın alındı. 200 bin metre karesi de kamulaştırıldı ve böylece toplam 3 milyon 300 metrekare elde edildi.
Burası ilk etapta biraz daha geriye gittiğimizde Bulgaristan’dan göç eden vatandaşlarımız için TOKİ tarafından konut alanı olarak belirlenmişti. Fakat ilerleyen yıllarda TOKİ buraya konut alanı yapmaktan vazgeçti ve daha sonra bazı sanayiciler tarafından kurulan kooperatife bu bölgeyi sattı.
Elbette bu alanın büyük bir bölümünde nitelikli tarım arazileri de gündemde. Elbette kayalık bölgeler de gündemde. Ama netice itibarıyla sadece sanayi bölgesinin oluşmasının yanında ulaşım, çevre kirliliği gibi unsurları da göz önüne aldığımızda yapılması planlanan bölgenin Bursa’nın yararına olduğunu düşünmüyorum.
Aynı şey Teknosab'ta da uygulandı
Bursa'nın aklına ve herkesin aklına da bir rant olgusu geliyor. Yıllar önce çok düşük fiyatlarla kapatılan araziler bugün kat kat fazla değerlerle ifade edilmekte.
Bursa kamuoyuna kooperatif TOKİ’yle yaptığı anlaşmayı çok açık ve net bir şekilde açıklamalı. Bu anlaşmanın içeriğini bilmek durumundayız. Burada kimin yerleri var bunu da bilmeliyiz. İleri Teknolojiden kastettiklerini de açıklamaları gerekir. Aynı sözcük, aynı algı TEKNOSAB’ta da uygulandı ama biz Bursa'da 40 kişiyiz ve herkes de birbirini bilir. TEKNOSAB'da da çok üstün teknoloji uygulanmıyor. Mevcut sanayilerden daha büyük yere taşınmak için TEKNOSAB'a geçtiler. Kaldı ki Bursa'daki diğer sanayi bölgelerinde henüz doluluk sağlanmadan Kestel'de yeni bir yer aramanın anlamı yok.
"HERKES KENDİ İSTEĞİYLE SATTI"
*Recep Uludağ
OSB kurulması planlanan arazi hakkında bilgi veren bölge sakini Recep Uludağ, alanın tarıma elverişsiz ve taşlık olduğunu dile getirerek şunları söyledi:
Burası taşlık, tarıma elverişsiz bir arazi. Buraya suyu da kendi imkanlarımızla götürdük. Buradaki insanlar topraklarını kendi isteğiyle sattı. Birkaç kişi satmadı. Onlar da yerleri sonrasında daha çok değerlenir diye satmadı. Herkes de memnun.
3-5 liralık yerleri 50-70 bin liralara sattılar. Karşı çıkan da olmadı. Burada 50-60 hane kaldı. Gençlerimiz hep göç etti. Buraya yeni bir göç dalgası da olacaktır. Fabrikalar olduğunda konutlar yapıldığında kaçınılmaz bir şey bu.
"BÖLGE TAŞLIK, EKİM BİÇİM YOK"
*Sadettin Dal
Soğuksu Köyü'nde yaşayan bir başka bölge sakini Sadettin Dal ise şunları aktardı:
Bölge kıraç, taşlık. Ekim biçim yok. 4- 5 sene falan oldu. Geldiler buraya biz de gönüllü olarak verdik yerleri. İyi de para verdiler o zaman için. Gittik o parayla daire aldık kendimize. Bizim bir zararımız yok. Biz olsun istiyoruz.
"KAMU YARARI GÖZETİLEREK GEREKÇE YAZILMIŞ AMA..."
*Mehmet Şen
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Mehmet Şen, Soğuksu OSB hakkında şunları aktardı:
1/100000’lik çevre düzeni planı, 1/5000’lik nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında kamu yararı gözeterek gerekçe yazılmış. Aslında baktığınız zaman o bölgeye yapılan yatırım özel teşebbüsün yatırımı. Bunun vurgusunu yapmıştık. Planlardaki gerekçeyle bir aykırılık söz konusu.
Aynı zamanda planın bir bütünsel süreklilik ve genel ilkelerine de bir aykırılık söz konusu. Planda bir Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı görüşü yok.
Önce diğer sanayi bölgelerini dolduralım
Yenişehir’de 80 hektara yapılan sanayi bölgesinde doluluk oranı yüzde 20. Yüzde 80’i boş. İnegöl Yenice’de 120 hektara yapılan sanayi bölgesinde doluluk oranı yüzde 60. Yüzde 40’ı boş. Biz sanayi bölgelerine karşı değiliz ama önce buraları bir dolduralım. Ayrıca İnegöl Hamzabey'e yapılan Karma OSB'de kamulaştırma hala devam ediyor. Kestel Soğuksu 330 hektara yapılıyor. Acaba ihtiyaç var mı? Yani şunu demeye çalışıyorum: Acaba Stratejik Etki Değerlendirmesi yapılarak mı Kestel tercih sebebi oldu?
Hava kirliliği, deprem, su...
İşin hava kirliliği ve su boyutu da var. Bursa’ya en fazla yük getiren bölge doğu tarafı yani Kestel tarafı. Kestel’e bir OSB daha ilave edildiği zaman hava kirliliği kat be kat yine artacaktır. Çevrenin kaldırabileceği bir kirlilik yükü vardır. Bu yükü fazla vermemeliyiz.
Hadi diyelim sanayicimiz yatırım yaptı, bölge kuruldu. Peki suyu nereden getireceğiz? O bölgede yer altı suları artık bitmek üzere. Başka bir sorun da deprem. Burası dprem bölgesi. Bunlar düşünüldü mü. Keşke burası planlanırken ilgili meslek odalarının ve tüm paydaşların da görüşü alıanrak planlama yapılsaydı.
YENİ BİR OSB BURSA'YA YÜKTÜR
*Efsun Dindar
Uludağ Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar ise konu hakkında tarafımıza ilettiği yazılı açıklamasında şunları aktardı:
Bursa’da 18 adet sanayi bölgesi bulunmaktadır. Mevcut osb’lerin yarısının boş durumda olduğu bilinmektedir. Yeni bir osb bölgesi kurulması gerekliliğine dair herhangi bir fizibilite yapılarak mı karar verilmiştir? Mevcut osb’lerin doldurulması, teknolojinin temiz üretim teknikleri ile dönüştürülmesi ve iyileştirilmesi gerekirken yeni bir osb kurulması Bursa’ya bir yüktür. Söz konusu proje alanı tarım ve ormanlık vasıftadır. Bu alanların sanayileşmeye açılması Bursa’yı iyi bir geleceğe taşımayacaktır.
Sanayi ve nüfusun hızla artması, plansız büyüme doğal kaynakların kirlenmesine ve geri döndürülemez tahribata yol açmaktadır. Bu alan için 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği, 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca değişiklik yapılmıştır. Yapılan plan değişiklikleri incelendiğinde, 1/100 0000 Ölçekli Çevre Düzeni Planına göre;
Değişiklik öncesi “Diğer Tarım Alanı ve Tarımsal Niteliği Korunacak ” olarak planlı iken Çevre Düzeni Planı değişikliği ile “Sanayi ve Depolama Alanı” olarak planlandığı belirtilmektedir. Yapılan bu plan değişikliği ile Resmi Gazetede yayımlanıp yürürlüğe giren Büyük Ova koruma Alanı olarak tespit edilen “Yenişehir Ovası” bitişiğinde yer aldığı görülmektedir.Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 22. Maddesinde yer alan Eşik Analizinin yapılmadığı tespit edilmiştir.Eşik analizinde; topografik, jeolojik-jeoteknik, hidrojeolojik yapı özellikleri ile arazi kullanımı, tarım ve orman alanları, içme suyu havzaları, sit ve diğer koruma alanları, hassas alanlar, kıyı,altyapı, doğal ve fiziki veriler ile afet tehlikelerianalizedilerek bir arada değerlendirilmektedir. İklim değişikliği ile mücadele kapsamında ormanlarımızın korunması, karbon ayak izinin azaltılması kapsamında çalışmaların yapılarak dirençli şehirlere dönüşmek açısından çok önemlidir.
