Oksijen Gazetesinden teknoloji yazarı Serdar Kuzuoğlu, “Sosyal medya destekli açık istihbarat” başlıklı yazı kaleme aldı.
Kuzuoğlu yazısında GeoSpy adlı yapay zeka modelinin şöyle anlattı:
GeoSpy adlı yapay zeka modeli, bitki örtüsü, mimari doku gibi izleri analiz ederek fotoğrafların nerede ve ne zaman çekildiğini saniyeler içinde nokta atışıyla tespit edebiliyor.
Modern yaşamın en ikircikli konularından biri hiç şüphesiz “mahremiyet”. Sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla aşınmış ve sınırları belirsiz hale gelmiş gibi dursa da, kıymeti istismara konu olduğu anda anlaşılan; tarifi de yönetimi de zor bir kavram.
Güncel tanımıyla mahremiyet, Sanayi Devrimi ile ortaya çıkıyor. Pek az ortak paydası olan kitlelerin şehirlerde yoğunlaşması önce mimaride, ardından toplumsal kodlarda mahremiyeti giderek daha belirgin bir talebe dönüştürdü.
Özellikle internet tabanlı dijital teknolojilerin yaygınlaşmasıyla birlikte mahremiyet artık hem kişiler hem de kurumlar için hiç olmadığı kadar karmaşık.
Mahremiyet konusunda esas çaresiz grupsa “sıradan kullanıcılar”. Özellikle yapay zeka araçlarının yaygınlaşmasıyla çevrimiçi varlığı kendisi ya da arkadaş çevresiyle kısıtlı tutmak neredeyse imkansız hale gelmiş durumda.
ABD merkezli “Graylark Technologies” şirketinin geliştirdiği yapay zeka destekli hizmet, dış mekanda çekilmiş herhangi bir fotoğraf ya da videoyu analiz ederek tam olarak nerede; hatta bazı durumlarda ne zaman çekildiğini saniyeler içinde ve nokta atışı tutarlılıkla tespit edebiliyor. Bunun için görüntüdeki bitki örtüsü, yeryüzü şekilleri, mimari ayrıntılar ve yapılar arasındaki mesafeler gibi birçok değişkeni kullanarak veri tabanındaki örneklerle eşleştirme yapıyor.
Şirketin tanıtım belgelerine göre bunu sağlayan yapay zeka algoritması milyonlarca açık kaynak fotoğrafını tarayarak senelerce modelleme yapmış. Yani (örneğin) binlerce kişinin farklı açılardan çekerek Instagram albümünde kamuya açık halde paylaştığı fotoğraflarla oluşturulan modeller, aranan kişilere ait fotoğrafların arka planıyla eşleşerek yakalanmalarına yardımcı olabiliyor. Hatta bu yöntemle kişinin belirli bir zaman aralığında nerelerde bulunduğunu izlemek dahi mümkün. GeoSpy fotoğrafları işleyip modelledikten sonra sildiğini belirtiyor ancak bunu yapmayan emsallerle hedefteki kişinin başkaları tarafından çekilen fotoğraflardaki izinin tespit edilebilmesi de olası.
Gelgelelim bu senaryo sadece suçlulara yönelik işlemiyor. Kısa süre önce hizmete sunulan GeoSpy, çevrimiçi jargonda kişileri gizlice takip etmeyi tanımlayan “stalk” taleplerine boğulunca, “mahremiyet ihlali” endişesiyle genel kullanıma kapatılmak zorunda kaldı.
Şimdilik benzer diğer hizmetlerin de böyle vicdanlı olmasını dilemekten başka bir seçeneğimiz yok gibi görünüyor.
